در این آموزش می خواهیم به مبحث آچمز که تاکتیک خیلی قدرتمندی در شطرنج است بپردازیم.
آچمز وقتی است که یک مهره با امتیاز کمتر را به یک مهره با امتیاز بیشتر میخکوب می کنیم. این به این معناست که اگر مهره ای که امتیاز کمتر دارد از خانه خود تکان بخورد مهره ای که امتیاز بیشتر دارد زده می شود.
برای مثال در تصویر روبرو اگر اسب تکان بخورد وزیر زده می شود.
در شطرنج فقط مهره های وزیر ، رخ و فیل توانایی آچمز کردن سایر مهره ها را دارند.
در شطرنج دو نوع آچمز داریم. اولین نوع آچمز نسبی است و دومین نوع اچمز مطلق. آچمز نسبی وقتی است که ما مهره ای را به مهره ای با امتیاز بالا تر ( به غیر از شاه ) میخکوب می کنیم. در آچمز نسبی مهره می تواند تکان بخورد ولی در اثر تکان خوردن آن مهره بازیکن باید بهای از دست دادن مهره ای با امتیاز بیشتر را بپردازد. ولی در آچمز مطلق مهره ای به شاه میخکوب شده و توانایی حرکت را به طور کامل از دست می دهد زیرا حرکت کردن و نمایان کردن حمله بر روی شاه یک حرکت غیر قانونی در شطرنج است.
این یک نمونه آچمز نسبی است. در تصویر روبرو رخ به وزیر میخکوب شده است و اگر رخ تکان بخورد ( مهره ای با امتیاز کمتر ) وزیر زده می شود ( مهره ای با امتیاز بیشتر ).
این هم یک نمونه آچمز مطلق است. در تصویر روبرو وزیر به شاه میخکوب شده است و به طور کامل توانایی حرکت را از دست داده. این وزیر در نوبت بعد زده می شود و بهترین حرکت برای سیاه این است که با وزیر فیل سفید را بزند و امتیاز کمتری از دست بدهد.